×

Монголын интернет холболтын үйлчилгээний зохицуулалт

Нэг. Ерөнхий зүйл

1.1 Харилцаа холбооны тухай хуулийн 9.1.4-д заасныг үндэслэн энэхүү баримт бичгээр Монгол Улсын интернэт харилцан  холболтын зарчим болон тавигдах шаардлагыг тодорхойлно.

Хоёр. Нэр томъёоны тодорхойлолт

2.1 Энэхүү зохицуулалтын баримт бичигт  дараах нэр томъёоны тодорхойлолтыг хэрэглэнэ;

2.2 Дотоодын интернэт урсгал гэж Монгол Улсад байрлаж буй тоон контент руу  дотоодын интернэт хэрэглэгч хандахад үүсэх урсгалыг ойлгоно;

2.3 ИХХ (интернэт харилцан холболт - Internet Exchange Point) гэж дотоодын интернэт урсгалыг солилцуулах зорилгоор үйлчилгээ эрхлэгчдийг хооронд нь холбосон дэд бүтэц бүхий холболтын төвийг ойлгоно;

2.4 BGP (Хил гарцын протокол ) гэж интернэтийн замчлалын оновчтой замын мэдээллийг үүсгэн дамжуулах динамик протоколыг ойлгоно;

2.5 AS number ( ЭйЭс дугаар) гэж интернэт дэх сүлжээ тус бүрийг давхардалгүйгээр таньж тодорхойлоход ашиглагддаг APNIC-с олгосон дугаарыг  ойлгоно;

2.6 eBGP(Гадна хилийн гарцын протокол)  гэж АS number  хооронд ажилладаг хил гарцын протоколыг  ойлгоно;

2.7 Routing table ( замчлалын хүснэгт) гэж хил гарцын протоколын үүсгэсэн замчлалын мэдээллийг ойлгоно;

2.8 APNIC гэж IP хаяг болон AS number-г Азийн бүсэд олгодог бүсийн интернэт бүртгэлийн байгууллага;

Гурав. Харилцан холболтын зарчим

3.1 ИХХ–ын төвийг мэдээлэл холбооны улс хоорондын сүлжээ байгуулах, интернэтийн үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн дундын төрийн бус байгууллага байгуулна.

3.2 ИХХ-ын төвүүд нь хоорондоо заавал холбогдоно. ИХХ ын төвийн холболтын  топологи нь   Layer2 төвшинд зохион байгуулагдана.

3.3 Мэдээлэл холбооны улс хоорондын сүлжээ байгуулах буюу бөөний үйлчилгээ эрхлэгчид аль нэг ИХХ-ын төвд 10Гбит/с –ээс доошгүй хурдаар  холбогдоно.

3.4 Монгол улсын дотоодын интернэт урсгалыг нэмэгдүүлэх, чанарыг сайжруулах зорилгоор интернэтийн үйлчилгээ эрхлэгчид аль нэг ИХХ-ын төвд, хэрэв төрийн байгууллагуудад интернэтийн үйлчилгээ үзүүлдэг бол төрөөс зохион байгуулсан ИХХ- ын төвд холбогдоно.

3.5 ИХХ-ын төвд холбогдон ажиллаж буй  талуудын үүрэг хариуцлага нь гэрээгээр зохицуулагдана. ИХХ болон интернетийн үйлчилгээ эрхлэгчид хоорондын байгуулах гэрээний загвар, техникийн нөхцөлүүдийг Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хороонд хянуулна.

3.6 ИХХ-ын төв хоорондын холбох шугам 10 Гбит/с, ИХХ-ын төв ба интернэтийн  үйлчилгээ эрхлэгч хоорондын холбох шугам 1 Гбит/с доошгүй багтаамжтай байна.

3.7 Дотоодын интернэтийн харилцан холболтод динамик холболтын төрөлд багтах eBGP -г  ашиглана.

3.8 ИХХ –ын төв нь интернэтийн үйлчилгээ эрхлэгчдэд холболтын хувьд техникийн болон үйлчилгээний ижил нөхцөл санал болгоно.

3.9 Дотоодын интернэт урсгалын солилцоонд ашиглах routing table-ийг үүсгэх шинэчлэх ажлыг ИХХ-ын төв зохион байгуулна.

3.10 Улс хоорондын сүлжээ байгуулах, интернэтийн үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид ИХХ-ын төвд холбогдон ажиллахдаа дараах зарчмыг баримтална.

3.10.1 Зөвхөн өөрийн сүлжээний мэдээллийг буюу  APNIC –аас авсан IP хаягаа ИХХ-ын төвд дамжуулж мэдээлнэ.

3.10.2 eBGP-г ашиглан ИХХ-ын төвд бүртгэлтэй, холбогдсон үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчдийн замчлалын хүснэгтээс авсан замчлалын мэдээллийг баримтлан, түүний дагуу дотоод урсгалын замчлалыг хийнэ.

3.10.3 Дамжуулах байгууламжийн сувгийн ашиглалт 80 хувьд хүрсэн тохиолдолд дамжуулах байгууламжийн суваг эсхүл тоног төхөөрөмжийг өргөтгөнө.

3.10.4 Интернэтийн үйлчилгээ эрхлэгчид ИХХ-д холбогдохдоо улс хоорондын интернетийн холболтын дамжуулах суваг, холболтоос бүрэн салангид тусдаа дамжуулах суваг, холболттой байх ба дамжуулах байгууламж, суваг болон Ай-Пи (IP) сүлжээний тоног төхөөрөмж, түүний програм хангамжийн төвшинд хурдны хязгаарлалт хийхгүй байна.

3.10.5 Төрийн болон нийтийн онцгой зориулалт бүхий (gTLD болон .MN домэйн нэр серверүүд гэх мэт) IP хаягийг зарлана.

3.10.6 ИХХ нь APNIC-с интернэтийн харилцан холболтын зориулалт бүхий IP хаягийн мужийг авч ашиглана.

Дөрөв. Интернэт харилцан холболтын төвд тавигдах шаардлага

4.1 ИХХ-ын төв нь техникийн найдвартай, тасралтгүй ажиллагааг хангаж ажиллах  байнгын ачаалал болон мэдээллийн аюулгүй байдлын хяналт, мониторингын системтэй байна. Энэхүү системийн мэдээллийг 6 сараас доошгүй хугацаатай хадгална.

4.2 ИХХ-ын төв нь дараах үзүүлэлтээр чанарын түвшинг гаргаж үйлчилгээ эрхлэгчдэд  өөрийн веб сайтаар тогтмол, ил тод мэдээлнэ. Үүнд:

4.2.1 Packet loss (Сүлжээний урсгалын гээгдэлтийн хувь )

4.2.2 Packet delay (Сүлжээний урсгалын хоцролтын хугацаа)

4.2.3 Packet Utilization (Сүлжээний урсгалын ачааллын эзлэлт )

4.2.4 ИХХ болон үйлчилгээ эрхлэгчдийн тоног төхөөрөмжийн процессорын ачаалал ын мэдээлэл

4.2.5 ИХХ төвд холбогдсон бүх үйлчилгээ эрхлэгчдийн холболтын төрөл, ачааллын эзлэлт

4.3 ИХХ-ын төв нь ашиглалт үйлчилгээ, хяналтыг тогтмол (24х7х365) чанартай зохион байгуулж ажиллана.

4.4 Гэмтэл саатлыг  шийдвэрлэхэд дараах зарчмыг баримтлана. Үүнд:

4.4.1 Гэмтэл саатал илрэхэд өөрт холбогдсон талуудад бүрэн автоматжуулсан хяналтын системийн тусламжтайгаар тухай бүр нь яаралтай мэдээлэх.

4.4.2 Гэмтэл саатлын нөхцөл байдал бодитойгоор бий болсон ИХХ эсхүл аль нэг үйлчилгээ эрхлэгч сүлжээний гэмтлийг шуурхай засварлах.

4.4.3 Гэмтэл саатлын ангилал, хугацаа, шийдвэрлэсэн байдлыг бүртгэж дүн шинжилгээ хийх.

4.5 ИХХ-ын төв нь дамжиж буй урсгалд шүүлтүүр, хаалт хийхгүй ба урсгалыг саадгүй дамжуулна.

4.6 ИХХ болон аль нэг үйлчилгээ эрхлэгчийн дамжуулах болон Ай-Пи сүлжээний тоног төхөөрөмжийн процессор, суваг, дамжуулалтын портын ачаалал 80 хувьд хүрсэн тохиолдолд өмнөх дамжуулах болон Ай-Пи сүлжээний тоног төхөөрөмжийн эд анги, суваг, портыг шуурхай нэмэгдүүлж 80-с ихгүгй хувьд хүргэсэн байна.

4.7 ИХХ нь Харилцаа холбооны зохицуулах хороонд  ИХХ-ын төвийн үйлчилгээний чанар, гэмтэл саатал, ачаалал, холболтын дэлгэрэнгүй тайлан мэдээг гаргаж хүргүүлнэ.

НЭГ. НИЙТЛЭГ ҮНДЭСЛЭЛ

1.1 “Үндэсний Дата Төв” УТҮГ /цаашид “ДАТА ТӨВ” гэх/ нь Монголын интернэтийн харилцан холболт /цаашид “МИХХ” гэх/-ын үйлчилгээний холболт, ашиглалт үйл ажиллагааг шинээр хийж хэрэгжүүлэх, нэвтрүүлэх болон цаашдын байнгын үйл ажиллагааг ханган ажиллахад энэхүү журмыг мөрдлөг болгоно.

1.2 Энэхүү журмын зорилт нь дээрхи 1.1-т заасан үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхэд Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч эрх бүхий байгууллагуудыг хамруулан үйлчилгээ үзүүлж чиг үүргийг тогтоон зохицуулахад оршино.

1.3 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч байгууллага нь Харилцаа Холбооны Зохицуулах хорооноос тусгай зөвшөөрөл авсан, бүс нутгийн интернэтийн гишүүн холбоонд /APNIC/ бүртгэлтэй эрх бүхий хуулийн этгээд байна.

ХОЁР. НЭР ТОМЪЁОНЫ ТОДОРХОЙЛОЛТ

2.1 Энэхүү журамд орох нэр томъёо дараах байдлаар тусгана.

2.2 МИХХ-ын үйлчилгээний холболт гэж ДАТА ТӨВ-ын МИХХ-ын төхөөрөмжид хийгдсэн холболтыг хэлнэ.

2.3 Техникийн шаардлага гэж холболт хийгдэхэд шаардагдах техникийн түвшний үзүүлэлт, стандартуудыг хамруулна.

ГУРАВ. МИХХ-ЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭГ ХАРИУЦАН ЯВУУЛАХ ЭРХ БҮХИЙ БАЙГУУЛЛАГА

3.1 ДАТА ТӨВ нь МИХХ-ын сүлжээнд холбох бэлтгэл ажлыг интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчээр хангуулж,

ажлын дарааллын дагуу үйлчилгээнд холбох ажлыг хамтран хийж гүйцэтгэнэ.

3.2 ДАТА ТӨВ нь холбогдох дүрэм журмыг зөрчсөн интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчид 7 хоногийн өмнө урьдчилан мэдэгдэж зөрчлийг арилгуулах, холболтыг таслах эрхтэй.

3.3 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчийн шийдэл нь МИХХ-ийн төхөөрөмж болон бусад ИНТЕРНЭТИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭ ҮЗҮҮЛЭГЧ-ийн үйлчилгээний ашиглалтанд сөргөөр нөлөөлөн доголдол учруулж буй нь шалгалтаар нотлогдсон тохиолдолд үйлчилгээний холболтыг түр таслаж, зөрчлийг арилгуулна.

3.4 Үйлчилгээг түр тасалсан тохиолдолд дараах зүйлийг мөрдлөг болгоно.

3.4.1 Түр таслуулсан хугацаанд тухайн интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчийн сүлжээний холболтыг МИХХ-ын төхөөрөмжөөс бүрэн салгасан байна.

3.4.2 Түр тасалсан шалтгаан болон зөрчлийн тухай мэдээллийг бусад интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчдэд ДАТА ТӨВ мэдэгдэнэ.

3.4.2 Холболтоо түр таслуулсан интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч дүрэм журмын дагуу зөрчлөө арилгаж дахин хүсэлт гарган холболтыг сэргээн холбуулна.

3.4.3 Холболт түр тасалсан хугацаанд гарах үр дагаврыг тухайн интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч дангаар хүлээнэ.

ДӨРӨВ. ДАТА ТӨВ БОЛОН ИНТЕРНЭТИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭ /ҮЗҮҮЛЭГЧИЙН ҮҮРЭГ, ХАРИУЦЛАГА/

4.1 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийн холболтын шийдэл нь үйлчилгээний нөхцөлд бүрэн нийцсэн байна.

4.2 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч нь сүлжээнд зүй бус ачаалал үүсгэх, МИХХ-ын үйл ажиллагаанд саад учруулах, эсрэг ажиллагаа явуулах зэргээс сэргийлсэн байна.

4.3 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчийн хууль бус үйл ажиллагаа, нөхцөл шаардлагад нийцэхгүй тоног төхөөрөмж холбох зэргээс үүдэн гарах хариуцлагыг ДАТА ТӨВ хүлээхгүй.

4.4 ДАТА ТӨВ нь интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийн үйл ажиллагаа, тоног төхөөрөмж, үйлчилээний талаархи мэдээллийг бусад интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчдэд тараан задруулахгүй байх, Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийн дэлгэрэнгүй мэдээлэл, олон нийтэд албан ёсоор задраагүй мэдээллийг гуравдагч байгууллагад дамжуулахгүй байна.

4.5 ДАТА ТӨВ-ийн сүлжээний инженер нь өдөр тутмын үйлчилгээ, МИХХ-ын тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллаагааг хариуцна. МИХХ-ын төхөөрөмжөөс гаднах сүлжээ, тоног төхөөрөмж хамаарахгүй болно.

4.6 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч нь МИХХ-ын үйлчилгээнд холбогдох техникийн нөхцөл, шаардлагыг хангаж, харилцан холболтын үйлчилгээний гэрээ, нөхцөлийг зөвшөөрч хамрагдсан байна.

4.7 МИХХ-нд холбогдох интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч нь хамгийн багадаа /24 маск /256ширхэг хаяг/ бүхий сүлжээг холбох бөгөөд энэ нь бусад холбогдсон сүлжээний хэсэг байж болохгүй.

4.8 Үйлчилгээтэй холбоотой ч өөрийн үйл ажиллагааны хүрээнээс гадна туслах дэмжих, зааварлах, холбох үйл ажиллагааг хамтран гүйцэтгэх үүрэггүй.

4.9 Үйлчилгээ үзүүлэгч болон холбогдогч байгууллага нь тоног төхөөрөмжийн хэвийн ажиллагааг хангах талаар эрсдлийг даатгуулсан байна.

Үүнд: Өөрийн үйл ажиллагаанаас болон гуравдагч этгээдээс хамааран төхөөрөмж гэмтэх, үүнээс улбаалан өөрийн бусад, гуравдагч этгээдийн тоног төхөөрөмжид гэмтэл учруулахаас сэргийлсэн хариуцлагын даатгал байна.

ТАВ. МИХХ-ЫН ҮЙЛИЧЛГЭЭНИЙ ҮЙЛ /АЖИЛЛАГААГ ХАНГАЖ АЖИЛЛАХ /

5.1 МИХХ-ын сүлжээ нь бүс нутгийн үйлчилгээний бүртгэлийн байгууллагын бүртгэлийг тусгасан байна. Бүртгэлийн үндсэн сангаар APNIC-ийн санг (whois.apnic.net) хэрэглэнэ.

5.2 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийн зүгээс хамгийн багадаа нэг хуулийн этгээдийг харилцагч, хариуцагчаар бүртгэж авна.

5.3 МИХХ-ын үйлчилгээ авахыг хүсч буй интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч нь албан бичгээр саналаа ирүүлснээр харилцах эрх зүйн акт бүрдэнэ.

5.4 Холболт хийхэд шаардагдах бүх мэдээлэл, техникийн нөхцөл бүрдсний дараагаар холболтыг хийнэ.

5.5 Үйлчилгээний талаар албан ёсоор холбоо тогтоох суваг нь цахим шуудан байж болно.

5.6 Дата Төв нь харилцан холболтын үйлчилгээний гэрээ, баримт бичигт өөрчлөлт оруулахдаа “Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хороо”, “Мэдээлэл Шуудан Харилцаа Холбоо Технологийн Газар” зэрэг салбарын удирдах зохицуулах дээд байгуулагуудын тушаал шийдвэр бодлого, мөн Монголын Интернэт Үйлчилгээ Үзүүлэгчдын Холбооны хүсэлтийг үндэслэн шийдвэрлэж нэмэлтээр тусгана.

5.7 Үйлчилгээний талаар санал хүсэлт болон мэдээллийг ДАТА ТӨВ-ийн /70180092/ утас, /info@datacenter.gov.mn/ цахим шуудан, цахим хуудасны он-лайн оператороор санал хүсэлтийг 24/7 цагийн турш байнгын хүлээн авч ажилуулна.

ЗУРГАА. МИХХ-ЫН ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ ЗАРДАЛ ТООЦОО

6.1 ИХХ-ын үйлчилгээнд IPv6 дугаарлалтыг дэмжин нэвтрүүлэх ба цаашид ч хэрэглээг хөгжүүлэх болно. Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгч байгууллагуудын нэгдмэл ашиг сонирхол дээр үндэслэн байгуулагдсан тул МИХХ-ын үйлчилгээ нь ашгийн бус өртөгт суурилсан үнээр үйлчилгээ үзүүлэх болно.

6.2 Харилцан холболтын төхөөрөмжид холболт хийхэд тусгайлсан зарласан үнэгүй хэдий ч ашиглалтын зардлыг сар жилээр тооцон гаргана. Зардал тооцоог урсгал болон суурилуулалтаар ялган тооцож гаргана.

ДОЛОО. МАРГААН ШИЙДВЭРЛЭХ

7.1 МИХХ-ын үйлчилгээ үзүүлэгч нь үүссэн маргааныг өөрийн үйлчилгээний хэм хэмжээнд шийдвэрлэх үүрэг хүлээнэ. Маргаан шийдвэрлэхтэй холбогдох зардлыг оролцогчдоос гаргуулна.

7.2 Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийн зүгээс үйлчилгээний ашиглалттай холбоотой тодорхойгүй шалтгаанаар, зориуд буруутгах, хууран мэхлэхээс бусад талаар гарсан гомдол, саналыг хүлээн авч шийдвэрлэнэ.